Als je denkt aan milieuvervuiling door auto’s, dan denk je waarschijnlijk vooral aan de emissie van schadelijke stoffen via uitlaatgassen. We kennen immers allemaal wel de nieuwsberichten over de nadelige effecten van uitlaatgassen op onze gezondheid en de opwarming van de aarde.

Er is echter nog een andere bedreiging voor het milieu, eentje waar je misschien nog niet zo bij stil hebt gestaan. En dat is de milieuvervuiling die veroorzaakt wordt door autobanden. Het gaat hierbij niet alleen om afgedankte banden die op de afvalberg terecht komen, maar ook over bandenslijtage waarbij fijnstof en microplastics vrijkomen. Alleen al in Nederland komt jaarlijks zo’n duizend ton aan autobandenslijtstof in de Nederlandse wateren terecht.

Nu de uitlaatemissies van het wegverkeer steeds verder beperkt worden, worden ook de emissies van autobanden belangrijker. Zo is een elektrische auto over het algemeen zwaarder en zal deze daarom ook meer bandenslijtstof produceren. De bandenindustrie spant zich daarom in om autobanden steeds duurzamer te maken. Laten we eens kijken hoe dat gebeurt.

Vermindering bandenslijtage

Als banden minder hard slijten, dan komen er ook minder schadelijke stoffen, zoals fijnstof, in het milieu terecht. Daarom ontwikkelen autofabrikanten banden die minder snel slijten. Dat is wel een uitdaging, omdat over het algemeen aangenomen wordt dat minder slijtage ook leidt tot een verminderde grip op de weg.

Bandenfabrikanten proberen banden duurzamer te maken door de rolweerstand van de band te verlagen. Dit leidt niet alleen tot minder fijnstof in de lucht, maar het zorgt ook voor een lager brandstofverbruik en dus een lagere CO2-uitstoot. Zo is deze band op 2 manieren beter voor het milieu. Het brandstofverbruik op het bandenlabel geeft indirect aan hoe hoog of hoe laag de rolweerstand van een autoband is. Een laag brandstofverbruik hoort bij een lage rolweerstand.

Je kunt overigens zelf de bandenslijtage verminderen door je banden op de juiste bandenspanning te houden en door je rijgedrag aan te passen. Trek bijvoorbeeld rustig op, rijd rustig door bochten en rem geleidelijk. Het op tijd omwisselen van zomer- en winterbanden draagt ook bij aan de vermindering van de slijtage. Winterbanden slijten tenslotte 20% harder dan zomerbanden als de temperatuur boven de 15 graden ligt.

Banden zonder lucht

Een van de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzame autobanden is de autoband zonder lucht. Zo ontwikkelt Michelin de Uptis, een autoband waar de lucht is vervangen door flexibele rubberen spaken. Deze spaken veren mee en verbinden in zigzagvorm het loopvlak en het wiel. Het grote voordeel van deze band is dat lekrijden tot het verleden behoort, zodat de band minder vaak vervangen hoeft te worden.

Volgens Michelin heeft deze luchtloze band altijd de juiste bandenspanning waardoor er minder slijtage optreedt. De bandenmaker denkt dat er wereldwijd elk jaar 200 miljoen banden bespaard kunnen worden door deze langere levensduur. Het mag duidelijk zijn dat dit een positief effect op ons milieu gaat hebben.v

Fabrikanten gebruiken steeds meer duurzame grondstoffen voor banden

Yokohama is een van de bandenfabrikanten die experimenteren met duurzame grondstoffen voor autobanden. Zo past deze fabrikant een innovatief rubbermengsel toe wat is gemaakt van o.a. natuurlijk rubber en sinaasappelolie. Deze compound verlaagt de rolweerstand behoorlijk waardoor er ook weer minder bandenslijtage optreedt. Bovendien is sinaasappelolie een hernieuwbare grondstof die makkelijk afgebroken kan worden.

Goodyear is een andere bandenfabrikant die alternatieve grondstoffen zoekt om zo duurzame banden te kunnen maken. In 2018 onthulde Goodyear daarom de Oxygene, een concept 3D-band met mos die zuurstof kan produceren. Delen van de band zijn gemaakt van gerecycled rubberpoeder, zodat oude banden hergebruikt worden. Deze band zou bijdragen aan een betere luchtkwaliteit, met name in steden.

In de zoektocht naar alternatieven voor rubber, onderzoekt Continental de mogelijkheden van een compound die is gemaakt met latex uit wortels van paardenbloemen. Het gebruik van dit rubber vermindert het aantal rubberplantages wereldwijd waardoor ontbossing wordt tegengegaan. De paardenbloemen kunnen bovendien gewoon naast de bandenfabriek geteeld worden, zodat ook de vervuiling door het transport weer verminderd wordt.

Een woordje over recycling

Het grootste deel van de afgedankte banden komt terecht op de afvalberg, waar de banden verbrand worden om energie op te wekken. Bij dit proces komt veel CO2 vrij, wat daarna in de atmosfeer belandt en bijdraagt aan het broeikaseffect.

Helaas kunnen banden nog niet voor 100% gerecycled worden, maar de technieken worden wel steeds beter. Door in de banden van de toekomst materiaal te verwerken wat voor een deel afkomstig is uit oude banden, kan de afvalberg verkleind worden. Maar ook het materiaal uit de banden zelf kan hergebruikt worden door andere industrieën.

Zo verwerkt een Limburgs bedrijf de zwarte kleurstof carbon black uit autobanden zodat het opnieuw gebruikt kan worden voor technisch rubber, coatings, inkten en kunststoffen. Bij dit proces is geen nieuwe aardolie nodig en komt er geen CO2 vrij. Zo krijgt een deel van de band nog een verantwoord tweede leven.

Op deze manier worden autobanden steeds groener

Autobanden worden dus steeds groener. Bandenfabrikanten ontdekken steeds meer nieuwe, duurzame grondstoffen die ze vervolgens kunnen verwerken in de autobanden. Door technieken toe te passen die bandenslijtage verminderen, wordt de afvalberg verkleind en de luchtkwaliteit verbeterd. En mocht de band versleten zijn, dan zijn er steeds betere technieken om deze banden te recyclen, waardoor op de grondstoffen bespaard wordt. Zo worden autobanden in de toekomst steeds groener.